Portalet gjermane janë të mbushura me informacione rreth dimrit ekstrem, rrugëve të mbuluara me borë që priten dhe kushteve ekstreme të motit që kërcënojnë vendin, shkruan Deutsche Welle .
Pothuajse çdo vit, shfaqen raporte të tilla, të cilat parashikojnë kushte ekstreme të motit afatgjata për Gjermaninë. Në prill, ishte “vera e tmerrshme e vitit 2025”, dhe tani është “dimri i shekullit”, i cili supozohet të godasë Gjermaninë në vitin 2025/26. Por a mund të parashikohet moti kaq shumë kohë më parë? Nga vijnë spekulimet rreth “dimrit të shekullit 2025/26” dhe cili është qëllimi i tyre?
Vorbulla polare e dobët ngjall spekulime
Arsyeja për spekulimet rreth “dimrit të shekullit 2025/26” ishte kryesisht një artikull online që lidhte një vorbull polare më të dobët mbi Polin e Veriut me të ftohtin e mundshëm arktik në Gjermani. Sipas raportimeve, ka parashikime që tregojnë se kjo vorbull polare mund të jetë relativisht e dobët gjatë dimrit të ardhshëm, konfirmon meteorologu Bock.
Një vorbull polare e dobët (një qarkullim i gjerë ajri që dominon hemisferat veriore dhe jugore në muajt e dimrit), ndryshe nga një i fortë, nuk mund ta mbajë ajrin e ftohtë në rajonet polare. Kur këto masa akulli “derdhen”, ato mund të arrijnë gjerësitë tona gjeografike dhe të ndikojnë në motin në Evropë. Kjo mund të ndodhë – por nuk është e thënë.
Nëse ekziston një lidhje midis vorbullave të dobëta polare dhe motit të ftohtë në Gjermani nuk është provuar ende, thotë Martin Gudd nga qendra e ekspertizës së motit e transmetuesit publik gjerman ARD. Asgjë e ngjashme nuk është vërejtur vitet e fundit: “Sepse një vorbull e dobët polare në fakt do të thotë që Arktiku nuk është më aq i ftohtë sa ishte dikur”, shpjegon meteorologu.
Parashikimi për dimrin 2025/26 – aktualisht i pamundur
Sipas ekspertëve, parashikueshmëria e motit varet nga një numër faktorësh – jo vetëm nga vorbulla polare. Temperaturat e oqeanit, rrymat detare dhe kushtet e përgjithshme atmosferike gjithashtu luajnë një rol. Kur u pyet nëse do të kemi vërtet dimrin e shekullit në sezonin 2025/26, meteorologu Karsten Schwanke përgjigjet: “Nuk e dimë.”
Dhe për Lothar Bock nga DWD në Mynih, është “spekulim i pastër” – të flasësh në tetor për një dimër jashtëzakonisht të ftohtë apo edhe për “dimrin e shekullit”.
“Sa i përket parashikimeve serioze të dimrit, ndoshta – por në të vërtetë vetëm ndoshta – në fillim të vitit mund të shohim modelet e rrjedhës së ajrit: si ka qenë moti deri më tani dhe si mund të jetë”, thotë Martin Gudd nga qendra ARD. Bazuar në këtë, mund të bëhen vlerësime të përafërta se si do të zhvillohet pjesa tjetër e dimrit.
Parashikimi i motit është i besueshëm deri në dhjetë ditë më parë
Edhe pse shumë do të donin të dinin një parashikim të besueshëm afatgjatë të motit sa më shpejt të jetë e mundur, mundësitë janë shumë të kufizuara. Sipas meteorologut Lothar Bock, tre ditët e ardhshme mund të “parashikohen relativisht mirë”. Në situata të motit të qëndrueshëm, siç është presioni i lartë i zgjatur, “parashikimi mund të jetë disi i saktë deri në dhjetë ditë”.
Sipas mendimit të tij, pritjet nga raportet e motit janë “shumë të larta”, ndër të tjera sepse aplikacionet e motit shpesh duken më të besueshme nga sa janë në të vërtetë: “Ne mendojmë se mund ta parashikojmë motin 10, 20 ose 50 ditë më parë, por kjo thjesht nuk është e mundur.”
Saktësia e parashikimeve është më e madhe se 40 ose 50 vjet më parë, por “në planin afatgjatë, ne ende kemi vështirësi të mëdha në parashikimin se si do të jetë moti”, thotë ky ekspert.
Probabiliteti i dimrit të shekullit – i vogël
Statistikisht, dimri i shekullit është një dimër që ndodh një herë në 100 vjet. Për shembull, dimri i vitit 1962/63 ishte një prej tyre, i cili konsiderohet si dimri më i ftohtë i shekullit të 20-të në Gjermani. Pasojat ishin serioze: probleme me furnizimin me energji elektrike dhe ngrohje, dëme të mëdha në infrastrukturë dhe vdekje të shumta. Shumë lumenj, përfshirë Liqenin e Konstancës në Gjermaninë jugore, u ngrinë plotësisht.
Dimra të acart dhe të gjatë ka patur edhe në Ballkan gjatë shekullit të kaluar, ndërsa këtë shekull vlen të përmendet dimri i vitit 2012
Është e pamundur të dihet saktësisht se në cilin vit do të jetë dimri i ardhshëm i shekullit, prandaj gjasat që kjo të ndodhë këtë vit janë minimale.
