Një kapsulë argjendi 8 mm me 6 mm, jo më e madhe se një monedhë, besohet se ka humbur përgjatë autostradës së shkretëtirës së madhe në shtetin më të madh të Australisë. Për shkak të madhësisë së vogël të kapsulës dhe distancave të mëdha, autoritetet paralajmërojnë se shanset për ta gjetur atë janë të pakta. “Është njësoj si të kërkosh gjilpërën në kashtë”. Ekziston frika se mund të jetë transportuar larg zonës së e kërkimit, duke krijuar një rrezik radioaktiv shëndetësor për këdo që do ta hasë atë për 300 vitet e ardhshme.
Autoritetet shtetërore ngritën alarmin të premten, duke paralajmëruar banorët për praninë e një derdhjeje radioaktive në një zonë jugore të shtetit, duke përfshirë periferitë verilindore të Perthit, kryeqyteti i shtetit, ku jetojnë rreth 2 milionë njerëz.
Kompania e minierave Rio Tinto kërkoi falje të hënën duke thënë se po mbështeste përpjekjet e qeverisë shtetërore për të gjetur kapsulën, e cila përmban Caesium-137, një substancë shumë radioaktive e përdorur në pajisjet e minierave.
Rio Tinto tha se ka kontrolluar të gjitha rrugët brenda dhe jashtë vendit të minierës Gudai-Darri në pjesën veriore të Australisë Perëndimore, ku pajisja ishte vendosur përpara se një kontraktor ta merrte atë për udhëtimin në jug në kryeqytetin e shtetit, Perth.
Autoritetet besojnë se kapsula, e cila lëshon rrezet gama dhe beta, ra nga pjesa e pasme e një kamioni që lëvizte përgjatë një seksioni 1,400 kilometra (870 milje) të Autostradës Great Northern – një distancë më e gjatë se vija bregdetare e Kalifornisë.
Sipas autoriteteve, kapsula u vendos brenda një pakete më 10 janar dhe u mblodh nga miniera Gudai-Darri e Rio Tinto nga një kontraktor më 12 janar.
Automjeti kaloi katër ditë në rrugë dhe mbërriti në Perth më 16 janar, por u shkarkua për inspektim vetëm më 25 janar, kur u zbulua i zhdukur.
Ata besojnë se dridhjet e forta të shkaktuara nga rrugët me gunga e dëmtuan paketimin duke hequr një bulon montimi që e mbante atë në vend.
Ekspertët kanë paralajmëruar se Caesium-137 mund të krijojë probleme serioze shëndetësore për njerëzit që bien në kontakt me të si: djegie të lëkurës nga ekspozimi i afërt, sëmundje nga rrezatimi dhe rreziqe potencialisht vdekjeprurëse të kancerit, veçanërisht për ata që ekspozohen pa e ditur për periudha të gjata kohore.
Marrja e kapsulës do të shkaktonte “dëmtim serioz” në gishtat tuaj dhe indet përreth, tha kompania në një deklaratë, ndërkohë që shqetësimi kryesor është ndikimi i mundshëm në shëndetin e personit që do të gjente kapsulën.
Incidenti është një tronditje për ekspertët, të cilët thanë se trajtimi i materialeve radioaktive si Caesium-137 është shumë i rregulluar me protokolle strikte për transportin, ruajtjen dhe asgjësimin e tyre.